Blog poświęcony zagadnieniom związanym z kształceniem zawodowym, głównie zawodem technik mechatronik, a także sprawom związanym z realizacją projektów na zajęciach laboratoryjnych w pracowni automatyzacji systemów mechatronicznych.

poniedziałek, 8 lutego 2010

Egzamin zawodowy – tytuł, założenia i inne punkty

1.    Tytuł pracy egzaminacyjnej
Opracowując tytuł pracy egzaminacyjnej, jak wcześniej wspomniałem, należy zaczynać go słowami: „Projekt realizacji prac …”, a następnie zawrzeć te istotne informacje, które wynikają z treści zadania. Jakie informacje możemy uznać za istotne? Myślę, że należy szukać tzw. słów kluczy, np.: modernizacja, montaż, sterownik PLC, pomiary, wnioski, naprawa, modyfikacja.
Zadanie – przykład 1
Opracuj projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika oraz modyfikacją układu sterowania.
Przykładowy tytuł - 1:
Projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika (np. dwustronnego działania) oraz modyfikacja programu sterującego.
Zadanie – przykład 2
Opracuj projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika oraz modyfikacją układu sterowania z przekaźnikowego na układ sterowania z wykorzystaniem sterownika PLC.
Przykładowy tytuł - 2:
Projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika (np. dwustronnego działania) oraz modyfikacja układu sterowania z przekaźnikowego na układ ze sterownikiem PLC.
Zadanie – przykład 3
Opracuj projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika oraz modyfikacją układu sterowania z przekaźnikowego na układ sterowania z wykorzystaniem sterownika PLC. Dokonaj pomiarów i porównaj je z wartościami znamionowymi.
Przykładowy tytuł - 3:
Projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika (np. dwustronnego działania) oraz modyfikacja układu sterowania z przekaźnikowego na układ ze sterownikiem PLC. Dokonanie pomiarów i porównanie ich z wartościami znamionowymi.
Zadanie – przykład 4
Projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika (np. dwustronnego działania) oraz modyfikacja układu sterowania z przekaźnikowego na układ ze sterownikiem PLC. Dokonanie pomiarów i porównanie ich z wartościami znamionowymi. Opracuj wnioski wynikające z porównania danych znamionowych z wartościami wynikającymi z pomiarów.
Przykładowy tytuł - 4:
Projekt realizacji prac związany z naprawą siłownika (np. dwustronnego działania) oraz modyfikacja układu sterowania z przekaźnikowego na układ ze sterownikiem PLC. Dokonanie pomiarów i porównanie ich z wartościami znamionowymi. Opracowanie wniosków wynikających z porównania danych znamionowych z danymi z pomiarów.
Szukajcie słów kluczowych i zawrzyjcie je w temacie (patrzcie klucz oceniania).
2.    Założenia do projektu
Można powiedzieć że jest to, chyba najprostszy do opracowania punkt pod jednym warunkiem, że umiejętnie (ze zrozumieniem) czytamy opis działania układu oraz załączniki i schematy, w których też mogą być zawarte informacje, które należy wykorzystać do opracowania punktów założeń do projektu.
Przykład 1
Opis działania urządzenia (fragment zadania z 2006 roku)
W magazynie opadowym (rys. 1) znajdują się elementy, na których tłoczony będzie znak firmowy. Elementy do tłoczenia przesuwane są przez siłownik 1B pod siłownik 2B. Po przesunięciu przedmiotu pod ten siłownik, stempel zamocowany na jego tłoczysku  przesuwa się wolno w dół i wytłacza na powierzchni przedmiotu znak. Tłoczenie znaku odbywa się w czasie 4 s od chwili, gdy tłoczysko siłownika 2B osiągnie dolne skrajne położenie. W czasie tłoczenia znaku firmowego przedmiot przytrzymywany jest przez siłownik 1B. Po zakończeniu procesu tłoczenia oba siłowniki jednocześnie zajmują położenie spoczynkowe.
Założenia – przykład 1
  • Elementy, na których będzie tłoczony znak firmowy znajdują się w magazynie opadowym,
  • Siłownik/tłoczysko siłownika 1B przesuwa elementy do tłoczenia pod siłownik 2B,
  • Stempel zamocowany na tłoczysku siłowniku 2B wytłacza na powierzchni przedmiotu znak firmowy,
  • Ruch tłoczyska siłownika 2B następuje po przesunięciu przedmiotu pod siłownik ten siłownik,
  • Ruch tłoczyska siłownika 2B (wysunięcie) jest ruchem powolnym poprzez zastosowanie zaworu zwrotno-dławiącego (wynika to z rysunku), - na schemacie jest błąd bo wg niego wysunięcie będzie ruchem normalny, a powrót ruchem powolnym (źle narysowany zawór zwrotno-dławiący)
  • Tłoczenie znaku odbywa się w czasie 4s od chwili, gdy tłoczysko siłownika 2B osiągnie skrajne dolne położenie,
  • W czasie tłoczenia znaku firmowego siłownik 1B przytrzymuje przedmiot,
  • Po zakończeniu procesu tłoczenia następuje równoczesny powrót (wycofanie) siłowników/tłoczysk w położenie wyjściowe/spoczynkowe,
  • Ruch powrotny tłoczyska siłownika 1B jest ruchem tłumionym – tak wynika ze schematu, chociaż uważam że to wysunięcie powinno być tłumione, a powrót bez tłumienia. Taki sam błąd jak przy siłowniku 2B.

To nie jedyny błąd w tym zadaniu. Musicie uważać na błędy jakie mogą się pojawić w zadaniach. Poniżej link do całego zadania
Czy błędy przez siebie znalezione możecie korygować? Sądzę że tak ale w pracy musicie wyraźnie o tym napisać, gdzie się znajduje, na czym ten błąd polega, jak go skorygowaliście.
W powyższych założeniach wykazałem błędy ale muszę zastrzec, że co do ruchu tłoczyska siłownika 1B z dalszej treści zadania nie wynika, który ruch jest ruchem tłumionym, dlatego żeby być zgodnym ze schematem należy napisać:
  • Ruch powrotny tłoczyska siłownika 1B jest ruchem tłumionym.

Uważać należy również przy doborze elementów takich jak elektrozawory, sterowniki PLC itp. Ponieważ może się zdarzyć (jak w tym zadaniu), że niby dobraliśmy z tabel (wykazu elementów) ten właściwy z tą „małą” różnicą, że my potrzebujemy element na prąd AC, a wykazie pasuje element na prąd DC lub odwrotnie. W tym zadaniu dotyczy to doboru elektrozaworu. W jednym z testów wystąpiła podobna sytuacja.
3.    Wykaz elementów, narzędzi i przyrządów
Wykonując wykazy piszcie pełną nazwę jaka jest istnieje w załącznikach, chociaż być może napisanie tylko: „ przewód elektryczny”, „sterownik PLC” wystarczy, zamiast „przewód elektryczny YDY 1x1,5”, „sterownik PLC S7 200 CPU 212” ale dla tzw. własnego bezpieczeństwa zalecam drugą wersję. Tak samo sądzę, że wykonanie wykazu w formie tabeli z podziałem np.: na narzędzia, przyrządy, materiały dodatkowe itd. będzie bardziej czytelny, przez co łatwiej będzie można sprawdzić czy jest pełny. Oczywiście nie marnujcie czasu na rysowanie tabeli od linijki, rysujcie odręcznie. Jeżeli na stanowisku będzie zestaw elementów, z których musicie dobrać wam potrzebne, również postępujcie podobnie jak podczas pisania wykazu działań, dobieracie element i do razu zapisujecie lub dobieracie wszystkie, układając je na stole, i zapisujecie dokonując podziału na przyrządy, narzędzia itd. Nie zapominajcie o komputerze/programatorze i oprogramowaniu narzędziowym oraz interfejsie/przewodach połączeniowych.
W przypadku gdy na stanowisku będą już połączone niektóre elementy układu (jak w naszych pracowniach) np. sterownik PLC z przekaźnikami i komputer ze sterownikiem za pomocą interfejsu,  to przeanalizuj budowę stanowiska i spisz wszystkie połączone ze sobą elementy układu (w tym przypadku sterowania) nie zapominając o przewodach elektrycznych i połączeniu komputera ze sterownikiem PLC.
4.    Schematy połączeń i oznaczenia
Uważajcie na właściwe symbole, np. symbol przekaźnika i symbol elektrozaworu (chociaż nawet w podręczniku „Układy i urządzenia mechatroniczne” są błędnie rysowane). Opisujcie narysowane schematy ale uważajcie na to jakie oznaczenia są stosowane w załącznikach, w pracy egzaminacyjnej. Nie zawsze muszą być takie same jakie stosujemy na zajęciach, np. stosujemy: S1, S2,… symbol przycisku, Q1, Q2,… symbol łącznika, a możemy się spotkać, że będzie stosowany tylko symbol S. Może to dotyczyć oznaczania czujników, my stosujemy oznaczenie za pomocą litery B, np. 1B1, 1B2,…, a załącznikach może byś użyta litera S.
Z oznaczeniami może podobna różnica wystąpić  w przypadku programu sterującego, sterownika i liście przyporządkowania, wszystko zależy od tego na jakich sterownika uczymy się podczas zajęć, a jakie zostaną zastosowane w pracy egzaminacyjnej. Np. sterowniki firmy Siemens LOGO! i S7 200: LOGO! wej. I1, I2,…, wyj. Q1, Q2,…; S7 200 wej. I0.0, I0.1,…, wyj. Q0.0, Q0.1,…, nie mówiąc już o sterownikach różnych firm, np. Siemens wej./wyj. I/Q, a Mitsubishi X/Y.
Starajcie stosować takie oznaczenia jakie są zastosowane w pracy egzaminacyjnej, jeśli natomiast zastosujecie oznaczenia, które stosowaliście podczas zajęć, bo np. pracownia jest wyposażona w sterowniki Siemensa S7 200, a na egzaminie trafił się Mitsubishi o którym nie macie „zielonego” pojęcia, musicie o tej zmianie wyraźnie w pracy zaznaczyć i zastosować te same oznaczenia w całej pracy. Sądzę, że jeśli program będzie dobrze napisany to powinien zostać zaliczony, przecież różne szkoły posiadają różne sterowniki, ale jest to tylko moje zdanie na zaistnienie takiej sytuacji, a jak zostanie to potraktowane w rzeczywistości, nie wiem. Ale od czego są odwołania.
Oczywiście jest to dość łatwe do zrobienia, kiedy egzamin praktyczny jest na papierze, gorzej gdy przyjdzie zaprogramować sterownik którego nigdy nie widziało się na oczy. Mam Siemensa, a tu Mitsubishi; mam GE Fanuc, a tu Schneider itp. Polski patent, na jednym sprzęcie się uczysz przez około 3 lata, idziesz na egzamin, a tu niespodzianka, kuku, czy jak to nazwać. Nawet doświadczony automatyk musi najpierw zapoznać się z nowy sprzętem, jego obsługą, zwłaszcza sposobem programowania, a co dopiero uczeń. To jest to o czym już wspomniałem, najpierw coś sobie założono, a teraz na siłę trzeba to zrealizować. Jak to wszystko wyjdzie w praktyce?
Na zakończenie pamiętajcie o pracy jako całości tzn. ma być estetyczna, czytelna (każdy element pkt. pracy wyodrębniony), napisana w logicznej kolejności. Za tą część też są przyznawane punkty.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz